Osmanlı Türkçesinde Harekeler ve Yardımcı İşaretler

Osmanlı Türkçesinde harekeler (özellikle ilk dönemlerinde kullanılır, daha sonraki dönemlerde kullanılmamıştır) aşağıdaki gibidir :

Üstün (Arapça fetha) : Harfin üzerine çapraz şeklinde hafif eğik bir çizgi olarak koyulur. a veya e sesini okutur
Ötre (Arapça damme) : Harfin üzerine çizilen vav harfine benzeyen (fiyonka benzer) bir işarettir. o, ö, u veya ü sesini okutur
Esre (Arapça kesre) : Harfin altına çapraz şeklinde hafif eğik bir çizgi olarak koyulur. ı veya i sesini okutur

Yukarıdaki harekelerin son harfte çift yazılması şeklinde olan harekelere Tenvin adı verilmektedir. Üç çeşit tenvin bulunur :

Üstünlü Tenvin : Son harfe iki tane üst üste üstün koyulmasıdır. Kelimenin sonunu an veya en şeklinde okutur
Ötreli Tenvin : Son harfe iki tane ötre koyulmasıdır (Şekil farklıdır). Kelimenin sonunu un veya ün şeklinde okutur
Esreli Tenvin : Son harfin altına iki tane üst üste esre koyulmasıdır. Kelimenin sonunu ın veya in şeklinde okutur

Med, şedde ve cezm adı verilen yardımcı işaretler de bulunmaktadır :

Med : Elif harfinin üzerine konulur ve â sesini verir : آَ
Şedde : Çoğunlukla arapça kökenli kelimelerde üzerine konulan harfi çift okutmak içindir : بّ
Cezm : Üzerine konulduğu harfi ünsüz olmadan okutur : بْ
Osmanlıca Dersleri